سرمازدگی در کوهنوردی یا هیپوترمیا، یک وضعیت پزشکی است که در اثر کاهش دمای بدن به زیر ۳۵ درجه سانتیگراد ایجاد میشود. هیپوترمیا میتواند در هر شرایطی که فرد در معرض هوای سرد قرار داشته باشد، رخ دهد، اما در کوهنوردی، به دلیل قرار گرفتن در معرض هوای سرد و ارتفاع بالا، خطر ابتلا به هیپوترمیا افزایش مییابد.
فهرست محتوا
علائم هیپوترمیا به تدریج ایجاد میشوند و در مراحل اولیه ممکن است خفیف باشند. برخی از علائم اولیه هیپوترمیا عبارتند از:
- لرز
- سردی دستها و پاها
- گیجی
- سوء تمرکز
در صورت عدم درمان، هیپوترمیا میتواند منجر به عوارض جدیتری مانند اختلال در عملکرد قلب و ریه، از دست دادن هوشیاری و حتی مرگ شود.
عوامل خطر ابتلا به هیپوترمیا در کوهنوردی عبارتند از:
- قرار گرفتن در معرض هوای سرد
- ارتفاع بالا
- خستگی
- رطوبت بالا
- لباس نامناسب
- و…
تفاوت سرمازدگی و هیپوترمی چیست؟
سرمازدگی و هیپوترمی دو وضعیت پزشکی جدی هستند که در اثر قرار گرفتن در معرض هوای سرد ایجاد میشوند. سرمازدگی، آسیب بافتی ناشی از قرار گرفتن در معرض هوای سرد است. سرمازدگی میتواند در هر قسمت از بدن رخ دهد، اما بیشتر در نواحی انتهایی بدن مانند دستها، پاها، و گوشها دیده میشود.
هیپوترمی، کاهش دمای بدن به زیر ۳۵ درجه سانتیگراد است. هیپوترمی میتواند باعث اختلال در عملکرد اندامهای بدن شود و در صورت عدم درمان، میتواند منجر به مرگ شود. تفاوت اصلی بین سرمازدگی و هیپوترمی، در محل آسیب بدن است. سرمازدگی باعث آسیب بافتی میشود، در حالی که هیپوترمی باعث کاهش دمای بدن میشود.
مهم ترین عامل بروز هیپوترمیا چیست؟
مهم ترین عامل بروز هیپوترمیا، قرار گرفتن در معرض هوای سرد است. هر چه دمای هوا سردتر باشد، خطر ابتلا به هیپوترمی بیشتر میشود. همچنین، قرار گرفتن در معرض هوای سرد به مدت طولانی، خطر ابتلا به هیپوترمی را افزایش می دهد. عوامل دیگری نیز می توانند خطر ابتلا به هیپوترمی را افزایش دهند، از جمله:
- رطوبت بالا
- لباس نامناسب
- مصرف الکل یا مواد مخدر
- خستگی
- سن
- شرایط پزشکی خاص
در افراد مسن، نوزادان و کودکان، خطر ابتلا به هیپوترمی بیشتر است. همچنین، افراد مبتلا به بیماری های قلبی، ریوی یا کلیوی، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به هیپوترمی قرار دارند.
علائم هیپوترمیا
علائم هیپوترمیا به تدریج ایجاد میشوند و در مراحل اولیه ممکن است خفیف باشند. برخی از علائم اولیه هیپوترمی عبارتند از:
- لرز
- سردی دست ها و پاها
- گیجی
- سوء تمرکز
- نبض آهسته
در صورت مشاهده علائم هیپوترمی در خود یا یکی از همراهان خود، باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- فرد را به مکانی گرم منتقل کنید.
- لباسهای مرطوب را از بدن فرد خارج کنید.
- فرد را با لباسهای خشک بپوشانید.
- به فرد نوشیدنی گرم بدهید.
- اگر فرد هوشیاری خود را از دست داده است، با اورژانس تماس بگیرید.
پیشگیری از هیپوترمی
هیپوترمی، یک وضعیت پزشکی جدی است که در اثر کاهش دمای بدن به زیر ۳۵ درجه سانتیگراد ایجاد میشود. هیپوترمی میتواند باعث اختلال در عملکرد اندامهای بدن شود و در صورت عدم درمان، میتواند منجر به مرگ شود. برای پیشگیری از هیپوترمی، باید نکات زیر را رعایت کنید:
- لباس مناسب بپوشید: لباسهای خود را چند لایه بپوشید تا بتوانید در صورت گرم شدن، لایههای اضافی را بردارید. لباسهای شما باید از مواد تنفسپذیر مانند پشم یا پلیاستر ساخته شده باشند.
- از کلاه، دستکش، و جوراب گرم استفاده کنید: سر، دستها و پاها، بیشترین میزان گرما را از دست میدهند.
- صورت و گردن خود را بپوشانید: صورت و گردن، نقاط مهمی برای حفظ گرمای بدن هستند.
- بهطور منظم نوشیدنی بنوشید، حتی اگر احساس تشنگی نمیکنید: آبرسانی بدن، به حفظ گرمای بدن کمک میکند.
- از خوردن الکل یا مواد مخدر خودداری کنید: الکل و مواد مخدر، باعث کاهش دمای بدن میشوند.
درمان هیپوترمی
در صورت مشاهده علائم هیپوترمی در خود یا یکی از همراهان خود، باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- فرد را به مکانی گرم منتقل کنید.
- لباسهای مرطوب را از بدن فرد خارج کنید.
- فرد را با لباسهای خشک بپوشانید.
- به فرد نوشیدنی گرم بدهید.
- اگر فرد هوشیاری خود را از دست داده است، با اورژانس تماس بگیرید.
اقدامات اولیه برای درمان هیپوترمی
اقدامات اولیه برای درمان هیپوترمی، عبارتند از:
- انتقال فرد به مکانی گرم: مهم است که فرد را به سرعت به مکانی گرم منتقل کنید تا از کاهش بیشتر دمای بدن جلوگیری شود.
- خارج کردن لباسهای مرطوب: لباسهای مرطوب، گرمای بدن را از بین میبرند.
- پوشاندن فرد با لباسهای خشک: لباسهای خشک، به حفظ گرمای بدن کمک میکنند.
- دادن نوشیدنی گرم به فرد: نوشیدنی گرم، به حفظ گرمای بدن و هیدراته ماندن بدن کمک میکند.
اگر فرد هوشیاری خود را از دست داده است، اقدامات زیر را انجام دهید:
- فرد را به حالت پهلو بخوابانید: این کار، به جلوگیری از خفگی فرد در صورت استفراغ کمک میکند.
- پاهای فرد را بالا ببرید: این کار، به بازگشت خون به قلب و مغز کمک میکند.
- تا رسیدن کمکهای پزشکی، گرم نگه داشتن فرد را ادامه دهید.
نتیجهگیری
هیپوترمی یک وضعیت جدی است که میتواند منجر به مرگ شود. با رعایت نکات گفته شده در این صفحه و اقدامات اولیه در صورت بروز علائم، میتوان از ابتلا به هیپوترمی جلوگیری کرد.