مقدمه
” جهت یابی در طبیعت “
فهرست محتوا
جهتیابی به معنای پیدا کردن جهتهای اصلی و فرعی روی زمین است. جهات اصلی عبارتند از: شمال، جنوب، شرق و غرب. جهات فرعی نیز بین هر دو جهت اصلی قرار دارند. جهتیابی در طبیعت یکی از مهارتهای مهمی است که هر طبیعتگرد یا کوهنوردی باید آن را بیاموزد. در شرایط اضطراری، جهتیابی میتواند به شما کمک کند تا مسیر خود را پیدا کنید و به سلامت به مقصد خود برسید. در این مقاله، با روشهای مختلف جهتیابی در طبیعت آشنا خواهیم شد.
جهتیابی به کمک ستاره قطبی
ستاره قطبی یکی از درخشانترین ستارگان آسمان شب است. این ستاره در واقع، در بالای قطب شمال زمین قرار دارد و به همین دلیل، جهت شمال را نشان میدهد. برای جهتیابی به کمک ستاره قطبی، ابتدا باید این ستاره را در آسمان پیدا کنید. برای این کار، میتوانید از صورت فلکی دب اکبر یا ذات الکرسی کمک بگیرید.
صورت فلکی دب اکبر شبیه یک ملاقه است. اگر دو ستاره انتهایی ملاقه را به هم وصل کنید و پنج برابر آن را ادامه دهید، به ستاره قطبی میرسید. صورت فلکی ذات الکرسی شبیه حرف M است. اگر ستاره وسط حرف M را به سمت پنج برابر فاصله ستارههای انتهایی ملاقه امتداد دهید، به ستاره قطبی میرسید. پس از پیدا کردن ستاره قطبی، میتوانید جهت شمال را به راحتی تشخیص دهید.
جهتیابی با هلال ماه
هلال ماه نیز میتواند به جهتیابی کمک کند. در شبهایی که ماه به شکل هلال است، میتوانید جهت جنوب را با استفاده از هلال ماه پیدا کنید. برای این کار، ابتدا باید جهت هلال ماه را مشخص کنید. اگر هلال ماه رو به بالا باشد، جنوب پشت شما قرار دارد. اگر هلال ماه رو به پایین باشد، جنوب مقابل شما قرار دارد.
پیدا کردن جنوب توسط ماه
اگر هلال ماه را نمیتوانید ببینید، میتوانید از روش زیر برای پیدا کردن جنوب استفاده کنید:
- دست خود را به شکل یک دایره در مقابل صورت خود قرار دهید.
- انگشت اشاره خود را به سمت ماه دراز کنید.
- انگشت کوچک خود را به سمت خورشید دراز کنید.
- خطی که انگشت اشاره شما را به انگشت کوچک شما وصل میکند، جهت جنوب را نشان میدهد.
جهتیابی به وسیله حرکت خورشید
خورشید در آسمان از شرق به غرب حرکت میکند. در ظهر شرعی، خورشید دقیقاً در بالای سر قرار دارد. برای جهتیابی به وسیله حرکت خورشید، ابتدا باید زمان ظهر شرعی را مشخص کنید. سپس، با استفاده از یک شاخص، جهت خورشید را تعیین کنید. اگر شاخص را رو به خورشید قرار دهید، جهت جنوب پشت شما قرار دارد.
جهتیابی با ساعت
اگر ساعت مچی دارید، میتوانید از آنها برای جهتیابی استفاده کنید. برای جهتیابی با ساعت مچی، ابتدا باید ساعت را روی ساعت 12 تنظیم کنید. سپس، ساعت را به گونهای نگه دارید که عقربه ساعت 12 رو به خورشید باشد. خطی که عقربه ساعت 3 را به خورشید وصل میکند، جهت جنوب را نشان میدهد.
جهتیابی به وسیله سایه
برای اینکار یک تکه چوب را در زمین فرو کنید و سر سایه آن را علامت بزنید. پس از گذشت 15 دقیقه، سر سایه جدید را نیز علامت بزنید. خطوطی که دو علامت را به هم وصل میکند، جهت شمال و جنوب را نشان میدهد.
ساخت قطبنمای طبیعت (سنجاق مغناطیسی)
اگر قطبنما ندارید، میتوانید یک قطبنمای ساده با استفاده از یک سوزن مغناطیسی و یک تکه کاغذ یا مقوا درست کنید. برای این کار، ابتدا یک سوزن مغناطیسی را به مدت چند دقیقه در نزدیکی یک آهنربای قوی نگه دارید. این کار باعث میشود که سوزن مغناطیسی خاصیت مغناطیسی پیدا کند.
سپس، سوزن مغناطیسی را به یک تکه کاغذ یا مقوا بچسبانید. کاغذ یا مقوا را به گونهای نگه دارید که سوزن مغناطیسی آزادانه حرکت کند. سوزن مغناطیسی در نهایت، جهت شمال را نشان میدهد.
مسیر حرکت رودخانهها
رودخانهها معمولاً از کوهستانها سرچشمه میگیرند و به سمت دریا یا اقیانوس حرکت میکنند. به همین دلیل، جهت حرکت رودخانهها معمولاً از شمال به جنوب است. البته، این قانون کلی است و همیشه صدق نمیکند. در برخی موارد، رودخانهها ممکن است از شرق به غرب یا از غرب به شرق حرکت کنند.
جهتیابی به کمک درخت
اگر در جنگل یا منطقهای هستید که درختان زیادی وجود دارد، میتوانید از درخت برای جهتیابی استفاده کنید. برای این کار، به دقت به درختان نگاه کنید. سپس، جهتی را که شاخههای درخت به سمت آن رشد میکنند، پیدا کنید. این جهت، جهت شمال را نشان میدهد.
جهتیابی به وسیله برف و ماسه بیابان
در مناطقی که برف یا ماسه بیابان وجود دارد، میتوانید از این مواد برای جهتیابی استفاده کنید. در مناطقی که برف وجود دارد، جهت باد معمولاً از جنوب به شمال است. به همین دلیل، اگر مسیر حرکت برف را دنبال کنید، به سمت شمال حرکت خواهید کرد.
در مناطقی که ماسه بیابان وجود دارد، جهت باد معمولاً از غرب به شرق است. به همین دلیل، اگر مسیر حرکت ماسه را دنبال کنید، به سمت شرق حرکت خواهید کرد.
جمعبندی
در این مقاله، با روشهای مختلف جهتیابی در طبیعت آشنا شدیم. این روشها میتوانند در شرایط اضطراری به شما کمک کنند تا مسیر خود را پیدا کنید و به سلامت به مقصد خود برسید.
سوالات متداول
در این بخش به برخی از سوالات شما کاربران عزیز پاسخ دادیم:
کدام روش جهتیابی در طبیعت دقیقتر است؟
پاسخ این سوال به عوامل مختلفی مانند شرایط آب و هوایی، تجهیزات موجود و مهارت فرد بستگی دارد. به طور کلی، قطبنما دقیقترین روش جهتیابی است.
اگر قطبنما نداشته باشم، چگونه میتوانم جهتیابی کنم؟
اگر قطبنما ندارید، میتوانید از روشهای دیگری مانند استفاده از ستاره قطبی، هلال ماه، حرکت خورشید، ساعت، سایه، تنه بریده شده درخت، برف و ماسه بیابان یا یک شاخص (چوب) برای جهتیابی استفاده کنید.
چگونه میتوانم جهتیابی را یاد بگیرم؟
بهترین راه برای یادگیری جهتیابی، تمرین است. میتوانید با مطالعه کتابها و مقالات آموزشی یا شرکت در دورههای آموزشی جهتیابی، مهارت خود را در این زمینه بهبود ببخشید.