مقدمه
در رابطه با معرفی جاهای دیدنی اردبیل ابتدا باید بگوییم اردبیل، استانی در شمال غربی ایران، گویی تابلویی نقاشی از طبیعت است که در هر گوشهاش، جاذبهای شگفتانگیز به چشم میآید. از کوههای سبلان سر به فلک کشیده تا دشتهای سرسبز و جنگلهای انبوه، از چشمههای آبگرم و دریاچههای نیلگون تا روستاهای تاریخی و بازارهای پررونق، اردبیل مقصدی ایدهآل برای هر گردشگری است که به دنبال تجربهای منحصر به فرد میگردد. در این مقاله، سفری به زیباترین جاهای دیدنی اردبیل خواهیم داشت و گشتی در میان شگفتیهای این استان شگفتانگیز خواهیم زد. با ما همراه باشید تا با مروارید آذربایجان بیشتر آشنا شوید.
فهرست محتوا
دریاچه سوها
دریاچه سوها، که به نام دریاچه سوآ نیز شناخته میشود، یکی از جاذبههای طبیعی و گردشگری استان اردبیل در ایران است. این دریاچه در شهرستان نمین و در روستای سوها واقع شده است و به دلیل زیباییهای طبیعی و چشماندازهای دلانگیزش، هرساله گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند.
مشخصات دریاچه سوها
- موقعیت: شهرستان نمین، استان اردبیل، ایران
- ارتفاع از سطح دریا: 1950 متر
- مساحت: 0.12 کیلومتر مربع
- عمق: 6 متر
- مبدأ: سد خاکی سوها
- کاربری: گردشگری، کشاورزی
جاذبههای دریاچه سوها
- طبیعت بکر و سرسبز: دریاچه سوها در میان جنگلهای انبوه و کوههای مرتفع قرار گرفته است و از این رو، از طبیعتی بسیار زیبا و بکر برخوردار است.
- آب زلال و شفاف: آب دریاچه سوها بسیار زلال و شفاف است و در آن انواع ماهی قزلآلا زندگی میکنند.
- امکانات رفاهی: در اطراف دریاچه سوها، امکانات رفاهی مختلفی مانند رستوران، چایخانه، آلاچیق و سرویس بهداشتی وجود دارد.
- تفریحات: در دریاچه سوها میتوان از تفریحات مختلفی مانند قایقسواری، ماهیگیری، پیادهروی و عکاسی لذت برد.

بهترین زمان سفر به دریاچه سوها
بهترین زمان سفر به دریاچه سوها، فصل بهار و تابستان است. در این فصلها، هوا خنک و مطبوع است و طبیعت در زیباترین حالت خود قرار دارد. برای دسترسی به دریاچه سوها، باید به شهرستان نمین در استان اردبیل بروید. از نمین، به سمت روستای سوها حرکت کنید. بعد از عبور از روستا، به دریاچه سوها خواهید رسید.
جنگل فندقلو
جنگل فندقلو، در جنوب شهر نمین و در ۳۰ کیلومتری اردبیل، گویی تکهای از بهشت است که در میان کوهها و جنگلهای شمال ایران جای گرفته است. این جنگل با پوشش انبوه درختان فندق، بلوط، ممرس، راش و گیلاس وحشی، دشتهای گلهای بابونه و سوسن چلچراغ و چشماندازهای بینظیر کوهستانی، هر ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند.
جاذبههای جنگل فندقلو
- طبیعت بکر و دستنخورده: جنگل فندقلو به دلیل عدم وجود ساخت و ساز و جادههای آسفالت، طبیعتی بکر و دست نخورده را حفظ کرده است. قدم زدن در میان انبوه درختان، تنفس هوای پاک جنگل و گوش دادن به صدای پرندگان، تجربهای بینظیر را برای شما رقم خواهد زد.
- پوشش گیاهی متنوع: جنگل فندقلو علاوهبر درختان فندق، میزبان درختان متنوعی مانند بلوط، ممرس، راش و گیلاس وحشی است. همچنین در این جنگل، گیاهان دارویی و گلهای وحشی بسیاری میرویند که زیبایی خاصی به این منطقه میبخشند.
- دشتهای گل: در فصل بهار، دشتهای جنگل فندقلو مملو از گلهای بابونه میشود. منظرهی این گلهای سفید در میان انبوه درختان، منظرهای بدیع و چشمنواز خلق میکند.
- سوسن چلچراغ: گل سوسن چلچراغ یکی از نادرترین گلهای جهان است که در جنگل فندقلو میروید. این گل زیبا در فصل بهار شکوفه میدهد و منظرهای منحصر به فرد را به وجود میآورد.
- چشماندازهای کوهستانی: جنگل فندقلو در دامنهی کوه سبلان واقع شده است و از این رو، چشم اندازهای کوهستانی بینظیری دارد. تماشای قلهی برفی سبلان از میان درختان جنگل، تجربهای فراموشنشدنی خواهد بود.
- فعالیتهای تفریحی: در جنگل فندقلو میتوانید به پیادهروی، کوهنوردی، دوچرخهسواری، چادر زدن و پیکنیک بپردازید. همچنین امکان مشاهدهی پرندگان و گیاهان وحشی نیز در این جنگل وجود دارد.
بهترین زمان سفر به جنگل فندقلو
بهترین زمان برای سفر به جنگل فندقلو، فصل بهار و اوایل تابستان است. در این فصل، هوا خنک و مطبوع است و گلها در حال شکوفه دادن هستند. برای دسترسی به جنگل فندقلو، میتوانید از مسیر جادهی نمین-آستارا به سمت روستای خانقاه علیا حرکت کنید. از این روستا، جادهای فرعی به سمت جنگل فندقلو میرود.
پل معلق هیر
پل معلق هیر، که با نام پل شیشهای هیر نیز شناخته میشود، یکی از جاذبههای گردشگری جدید و هیجانانگیز استان اردبیل است که در نزدیکی شهر هیر و در دره هیرچایی واقع شده است. این پل به عنوان اولین پل شیشهای معلق قوسی شکل در جهان شناخته میشود و از طولانیترین پلهای معلق شیشهای ایران نیز به شمار میرود.
پل معلق هیر دارای 200 متر طول، 100 متر ارتفاع از سطح زمین و 1.2 متر عرض است. این پل از شیشه و فلز ساخته شده است و ظرفیت 200 نفر را به طور همزمان دارد. از فراز پل معلق هیر، میتوانید منظرهای مهیج از دره هیرچایی، کوههای اطراف و شهر هیر را تماشا کنید. عبور از روی پل معلق هیر، تجربهای هیجانانگیز است، به خصوص برای کسانی که از ارتفاع میترسند. این پل برای افراد در تمام سنین مناسب است، البته کودکان زیر 7 سال باید حتما با همراه از پل عبور کنند.
در محوطه پل معلق هیر، امکاناتی مانند رستوران، کافی شاپ، و فروشگاه وجود دارد. همچنین در کنار پل معلق هیر، یک زیپ لاین نیز وجود دارد که میتوانید از آن استفاده کنید و تجربهای هیجانانگیز دیگر را داشته باشید.

بازار بزرگ اردبیل
بازار بزرگ اردبیل یکی از قدیمیترین و بزرگترین بازارهای سرپوشیده ایران است که در مرکز شهر اردبیل واقع شده است. این بازار قدمتی 1700 ساله دارد و به دوران صفویه باز میگردد. بازار بزرگ اردبیل در زمان حکومت شاه تهماسب اول صفوی احداث شده و در آن زمان یکی از مهمترین مراکز تجاری ایران بوده است.
بازار بزرگ اردبیل متشکل از راستهها، تیمچهها، سراها، مسجد و گرمابه است. راستهها به صنوف مختلف اختصاص دارند، مانند راسته زرگران، راسته کفاشان، راسته پارچهفروشان و راسته مسگران. تیمچهها نیز محل فعالیت بازرگانان بوده است. سراها نیز کاربریهای مختلفی داشتهاند، مانند کاروانسرا، زورخانه و مدرسه.
بازار بزرگ اردبیل از نظر معماری نیز بسیار دیدنی است. این بازار دارای سقفهای گنبدی، طاقها و کاربندیهای زیبایی است که از آجر و کاشی ساخته شدهاند. در بازار بزرگ اردبیل همچنین تزئینات و نقاشیهای دیواری زیبایی به چشم میخورد. بازار بزرگ اردبیل نه تنها یک جاذبه تاریخی و فرهنگی است، بلکه یک مرکز خرید پررونق نیز به شمار میرود. در این بازار میتوان انواع کالاها را پیدا کرد، از جمله فرش، صنایع دستی، لباس، ادویه، خشکبار و سوغات. بازار بزرگ اردبیل یکی از جاذبههای گردشگری اصلی شهر اردبیل است که بازدیدی از آن به هر گردشگری توصیه میشود.

بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی
بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی یکی از مهمترین بناهای تاریخی و مذهبی ایران است که در شهر اردبیل واقع شده است. این مجموعه در سال ۲۰۱۰ در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. شیخ صفیالدین اردبیلی، عارف نامدار و بنیانگذار سلسله صفویه است. بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی محل دفن تعدادی از شاهان صفوی، از جمله شاه اسماعیل اول، بنیانگذار سلسله صفویه، است. بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی از بخشهای مختلفی مانند خانقاه، مسجد، مقبره، دارالقرآن، چاهیل، شهیدگاه و بقعه تشکیل شده است.
- خانقاه: خانقاه محل زندگی و عبادت شیخ صفیالدین اردبیلی و یارانش بوده است. این بخش از مجموعه دارای صحن، ایوان، حجرهها و مسجد است.
- مسجد: مسجد شیخ صفیالدین اردبیلی یکی از زیباترین مساجد ایران است. این مسجد دارای گنبدی فیروزهای و منارههای بلند است.
- مقبره: مقبره شیخ صفیالدین اردبیلی در زیرزمینی در داخل مجموعه قرار دارد. این مقبره دارای ضریحی طلاکاری شده و تزیینات زیبایی است.
- دارالقرآن: دارالقرآن محل تدریس علوم دینی بوده است. این بخش از مجموعه دارای کتابخانهای نفیس نیز است.
- چاهیل: چاهیل چاه عمیقی است که گفته میشود محل ریاضت شیخ صفیالدین اردبیلی بوده است.
- شهیدگاه: شهیدگاه محل شهادت تعدادی از یاران شیخ صفیالدین اردبیلی است.
- بقعه: بقعه محل دفن تعدادی از بزرگان سلسله صفویه، از جمله شاه اسماعیل اول، است. این بقعه دارای ضریحی طلاکاری شده و تزیینات زیبایی است.
بقعه شیخ صفیالدین اردبیلی از نظر معماری نیز بسیار دیدنی است. این مجموعه دارای بناهایی با سبکهای مختلف معماری ایرانی، از جمله سلجوقی، ایلخانی و تیموری است. در این مجموعه همچنین تزئینات و نقاشیهای دیواری زیبایی به چشم میخورد.

آبشار و آب گرم سردابه
آبشار و آب گرم سردابه دو جاذبه طبیعی در نزدیکی روستای سردابه در استان اردبیل هستند. این دو جاذبه در فاصله 28 کیلومتری غرب شهر اردبیل و در دامنههای کوه سبلان واقع شدهاند. آبشار سردابه حدود 15 تا 20 متر ارتفاع دارد و از چشمههای بالادست خود تغذیه میشود. این آبشار در فصلهای پرآب بسیار دیدنی است و محلی عالی برای پیادهروی و طبیعتگردی است.
آب گرم سردابه از جمله آبگرمهای معدنی ایران است که خواص درمانی فراوانی دارد. این آبگرم دارای هفت دهنه چشمه است که هر کدام خواص خاص خود را دارد. آب گرم سردابه برای درمان بیماریهای پوستی، بیماریهای مفصلی، دردهای عضلانی و بیماریهای گوارشی مفید است.

پل هفت چشمه
پل هفت چشمه، که با نامهای پل داش کسن، پل یدی گوزلی، پل ججین و کورپی قرمزی نیز شناخته میشود، یکی از آثار تاریخی و جاذبههای گردشگری شهر اردبیل است. این پل بر روی رودخانه بالیقلو چای واقع شده و قدمت آن به دوران صفویه باز میگردد.
مشخصات پل هفت چشمه:
- طول: 52 متر
- عرض: 6 متر
- ارتفاع: 12 متر
- مصالح: آجر، سنگ و گچ
- تعداد دهانه: 7
معماری پل هفت چشمه
پل هفت چشمه از نظر معماری یکی از پلهای شاخص دوران صفوی است. این پل دارای 7 دهانه آجری با قوسهای پنج و هفت است. در قسمت بالایی پل نیز مواجشکنهای سنگی وجود دارد که به استحکام پل کمک میکند. پل هفت چشمه در گذشته یکی از مهمترین پلهای منطقه بوده است. این پل مسیر ارتباطی بین شهر اردبیل و مناطق جنوبی استان را تشکیل میداده است. همچنین از این پل برای آبرسانی به مزارع کشاورزی اطراف استفاده میشده است.
جاذبههای گردشگری پل هفت چشمه
- معماری زیبا و منحصر به فرد: پل هفت چشمه از نظر معماری یکی از پلهای دیدنی ایران است.
- منظره بکر و طبیعی: این پل در کنار رودخانه بالیقلو چای و در میان طبیعت زیبای اردبیل واقع شده است.
- ارزش تاریخی و فرهنگی: پل هفت چشمه یکی از آثار تاریخی ارزشمند استان اردبیل است.

خانه وکیل الرعایا
خانه وکیل الرعایا، که با نام بنیاد ایران شناسی اردبیل نیز شناخته میشود، یکی از جاذبههای تاریخی و فرهنگی شهر اردبیل است. این خانه در محله طوی (طاوار) اردبیل واقع شده و قدمت آن به دوران قاجار باز میگردد. خانه وکیل الرعایا در زمان مشروطه یکی از مکانهای اصلی تجمع سران کشور بوده است. این خانه پس از فوت آخرین فرد خاندان وکیل الرعایا به بنیاد ایران شناسی اردبیل تبدیل شد و در حال حاضر به عنوان مرکز مطالعات فرهنگی و تاریخی فعالیت میکند.
معماری خانه وکیل الرعایا
خانه وکیل الرعایا از نظر معماری نمونهای برجسته از خانههای قاجاری در ایران است. این خانه در دو طبقه و یک زیرزمین ساخته شده است و دارای حیاط مرکزی، اتاقهای متعدد، تالار، حمام و انبار است. در معماری این خانه از مصالحی مانند آجر، سنگ، گچ و چوب استفاده شده است.
تزئینات خانه وکیل الرعایا
خانه وکیل الرعایا دارای تزئینات زیبا و هنرمندانهای است. در دیوارها و سقفهای این خانه از نقاشیهای مینیاتور، کاشیکاری، آینهکاری و گچبری استفاده شده است. همچنین در این خانه اشیاء تاریخی و فرهنگی متعددی به نمایش گذاشته شده است.
جاذبههای گردشگری خانه وکیل الرعایا
- معماری زیبا و منحصر به فرد: خانه وکیل الرعایا از نظر معماری یکی از خانههای قاجاری دیدنی ایران است.
- تزئینات هنرمندانه: این خانه دارای نقاشیهای مینیاتور، کاشیکاری، آینهکاری و گچبری زیبایی است.
- اشیاء تاریخی و فرهنگی: در این خانه اشیاء تاریخی و فرهنگی متعددی به نمایش گذاشته شده است.
- فضای فرهنگی و علمی: خانه وکیل الرعایا در حال حاضر به عنوان مرکز مطالعات فرهنگی و تاریخی فعالیت میکند.

موزه مردم شناسی – جاهای دیدنی اردبیل
موزه مردم شناسی اردبیل یکی از موزههای مهم و دیدنی شهر اردبیل است که در عمارت تاریخی عالی قاپو واقع شده است. این موزه در سال 1350 تاسیس شده و به منظور نمایش فرهنگ و تاریخ مردم اردبیل و استان اردبیل به بازدیدکنندگان گرامی دایر شده است.
مجموعه آثار موزه مردم شناسی اردبیل
موزه مردم شناسی اردبیل دربرگیرنده مجموعهای غنی از آثار تاریخی، فرهنگی و هنری مربوط به دورههای مختلف تاریخی از جمله پیش از اسلام، دوره صفویه، قاجاریه و پهلوی میباشد. برخی از مهمترین اشیاء موجود در این موزه عبارتند از:
- اشیاء و ابزارآلات مربوط به زندگی سنتی مردم اردبیل: این اشیاء شامل ظروف سفالی، فلزی و چوبی، ابزارآلات کشاورزی و دامداری، لباسهای سنتی، فرش ها و گلیمها و … میباشد.
- سکهها و اسکناسهای مربوط به دورههای مختلف تاریخی ایران: در این بخش از موزه سکهها و اسکناسهای مربوط به دورههای مختلف تاریخی ایران از جمله دوره هخامنشی، ساسانی، سلجوقی، صفویه، قاجاریه و پهلوی به نمایش گذاشته شده است.
- اسناد و مدارک تاریخی: در این بخش از موزه اسناد و مدارکی مربوط به دورههای مختلف تاریخی ایران از جمله دوره قاجاریه و پهلوی به نمایش گذاشته شده است.
- عکسهای تاریخی: در این بخش از موزه عکسهایی از مناظر طبیعی، اماکن تاریخی و مردم اردبیل در دورههای مختلف تاریخی به نمایش گذاشته شده است.

برج شاطر (گنبد شاطر)
برج شاطر که با نام گنبد شاطر نیز شناخته میشود، از جاذبههای دیدنی شهر اردبیل است. این برج در روستای صومعه، در فاصله حدود 6 کیلومتری شمال غرب شهر اردبیل واقع شده است. برج شاطر قدمتی به دوران ایلخانیان (قرن 7 و 8 هجری قمری) نسبت داده میشود. این برج در زمان حکومت هولاکو خان مغول ساخته شده است.
معماری برج شاطر
برج شاطر از نظر معماری، نمونهای منحصر به فرد از برجهای دوره ایلخانی در ایران است. این برج به صورت هشت ضلعی ساخته شده و دارای دو طبقه است. در طبقه اول برج، چهار طاقچه وجود دارد که در هر طاقچه یک مجسمه سنگی از حیوانات قرار گرفته است. در طبقه دوم برج نیز هشت طاقچه وجود دارد که در هر طاقچه یک پنجره تعبیه شده است.
کاربری برج شاطر
کاربری دقیق برج شاطر در طول تاریخ مشخص نیست. برخی از باستانشناسان معتقدند که این برج به عنوان مقبره یا آرامگاه مورد استفاده قرار میگرفته است. برخی دیگر نیز معتقدند که از این برج به عنوان برج نگهبانی یا فانوس دریایی استفاده میشده است.
جاذبههای گردشگری برج شاطر
- معماری منحصر به فرد: برج شاطر از نظر معماری، نمونهای منحصر به فرد از برجهای دوره ایلخانی در ایران است.
- منظره طبیعی: برج شاطر در دامنه کوه سبلان واقع شده است و از این برج منظره بسیار زیبایی از طبیعت اطراف را میتوان مشاهده کرد.
- ارزش تاریخی: برج شاطر قدمتی به دوران ایلخانیان دارد و از نظر تاریخی از اهمیت بالایی برخوردار است.

جمع بندی
ما در مطالب این صفحه در رابطه با جاهای دیدنی اردبیل سخن گفتیم و در این باره اطلاعات مفیدی به شما همراهان گرامی و ارجمند ارائه دادیم و در آخر به چند سوال در رابطه با این موضوع پاسخ دادیم:
سوالات متداول
برخی از سوالات متداول شما عزیزان:
بهترین زمان سفر به اردبیل چه زمانی است؟
بهترین زمان سفر به اردبیل به سلیقه شما بستگی دارد. اگر به دنبال آب و هوای خنک و مطبوع هستید، بهار و تابستان (اردیبهشت تا مهر) بهترین زمان سفر به اردبیل است. در این فصلها میتوانید از طبیعت سرسبز و ییلاقات خنک اردبیل لذت ببرید. اگر به دنبال تفریحات زمستانی مانند اسکی هستید، باید در فصل زمستان (آذر تا اسفند) به اردبیل سفر کنید.
در سفر به اردبیل چه غذاهایی را امتحان کنیم؟
آش دوغ، کباب کوبیده، قیمه نثار، خورش قارا قورمه، و ساق قوز از جمله غذاهای محلی و خوشمزه اردبیل هستند که حتماً باید در سفر به این شهر امتحان کنید. علاوهبر این، اردبیل به خاطر شیرینیهای خوشمزهاش نیز معروف است. از جمله شیرینیهای معروف اردبیل میتوان به شیرینی پهلوانی، شیرینی گردویی، و شیرینی باقلوایی اشاره کرد.
جاهای دیدنی اردبیل – منبع: ویکی پدیا