در این مقاله قصد داریم 10 تا از مهم ترین جاهای دیدنی آذربایجان غربی را برای شما شرح دهیم. پس اگر قصد سفر به آذربایجان غربی یا کسب اطلاعات بیشتر راجب آذربایجان غربی را دارید، در ادامه با ما همراه باشید.
فهرست محتوا
تخت سلیمان
تخت سلیمان در تکاب، یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی آذربایجان غربی و مراکز تاریخی، مذهبی پیش از اسلام و زادگاه زرتشت محسوب می‌شود. این مجموعه باستانی که ۳۰۰۰ سال قدمت دارد، شامل بخش‌هایی مانند آتشکده آذرگشنسب و معبد آناهیتا است و در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. تخت سلیمان در ۴۵ کیلومتری شمال شرق تکاب واقع شده است.
آتشکده آن توسط بهرام گور ساسانی ساخته شد و تا ۴۰۰ سال پس از اسلام فعال بود. دریاچه تخت سلیمان، با چشمه‌ای عمقی و خاصیت‌های انرژی‌زا، یکی از ویژگی‌های برجسته این محوطه است.
دریاچه تخت سلیمان با افسانه‌هایی درباره جوشیدن چشمه به‌دست حضرت سلیمان و هدیه حضرت مریم همراه می باشد. گنجینه‌های تاریخی و انگشتر حضرت سلیمان نیز از دیگر داستان‌های مربوط به دریاچه هستند. در نزدیکی آن، کوه زندان سلیمان به‌عنوان محل زندانی شدن دیوها و نیایشگاه دوران ساسانی شناخته می‌شود. این کوه مخروطی‌شکل، هزاران سال پیش از رسوبات کانی‌های آب شکل گرفته و اولین اثر طبیعی در طبیعت آذربایجان غربی است که در فهرست آثار ملی ثبت شده است.
تخت سلیمان مجموعه‌ای تاریخی است که شامل بخش‌های مختلفی می‌شود:
– حصار تخت سلیمان : دیواری بیضی‌شکل با طول ۱۱۲۰ متر و ۳۸ برج که نقش دفاعی داشته و به‌مرور بازسازی شده است.
– آتشکده آذرگشنسب : یکی از مهم‌ترین آتشکده‌های دوره ساسانی که محل زیارت پادشاهان و مرکزی مذهبی بود.
– ایوان خسرو: سازه‌ای بلند در شمال غرب دریاچه.
– معبد آناهیتا: نیایشگاهی در تخت سلیمان.
– سنگ اژدها: جوی سنگی با ارتفاع ۱.۵ تا ۲ متر و طول ۲۵۰ متر در جنوب غربی مجموعه.
– راهروهای تخت سلیمان: گذرگاه‌های داخل مجموعه.
– بناهای دوره ایلخانی: سازه‌های اضافه‌شده در دوره ایلخانی.
پلکان ورودی تخت سلیمان دروازه جنوب شرقی است که به‌عنوان ورودی اصلی استفاده می‌شود و به‌دلیل وجود هفت محراب سنگی، اهمیت خاصی دارد.
ایوان خسرو در تخت سلیمان، سازه‌ای بلند در ضلع شمال غربی قلعه و مجاور آتشکده آذرگشنسب است. این ایوان به‌احتمال زیاد در زمان خسرو اول (انوشیروان) ساخته شده و در زلزله‌ی ۸۰ سال پیش آسیب دیده است. این بنا از آجر قرمز و ملاط ساروج ساخته شده، دهانه ۱۲ متری و عمق ۲۷ متری دارد و ارتفاع آن حدود ۱۸.۵ متر است. داربست‌هایی که ۴۷ سال پیش برای حفاظت از آن نصب شده‌اند، همچنان وجود دارند. در جنوب ایوان، سازه‌ای به نام خوابگاه خسرو قرار دارد که راهی مخفی به دریاچه دارد. ایلخانان این ایوان را مرمت و با کاشی‌کاری و نقاشی‌های عصر خود تزیین کردند.
بناهای هشت‌ضلعی در تخت سلیمان، دو سازه در غرب ایوان خسرو هستند که با سنگ، آجر و گچ ساخته شده و با کاشی‌کاری و گچ‌بری تزیین شده‌اند. این بناها بخشی از کاخ‌های ایلخانی محسوب می‌شوند و به‌دلیل طراحی و تزیینات داخلی‌شان اهمیت دارند.
قره کلیسا
قره کلیسا در ماکو یا کلیسای تادئوس مقدس، از مهم‌ترین جاذبه‌های مذهبی آذربایجان غربی و یکی از قدیمی‌ترین کلیساهای جهان است. این کلیسا در ۲۰ کیلومتری چالدران واقع شده و به‌همراه کلیساهای زور زور و سن استپانوس در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است. قره کلیسا روی مزار تادئوس، یکی از حواریون عیسی مسیح، بنا شده و هر سال مراسم مذهبی باداراک در آن برگزار می‌شود که بسیاری از مسیحیان و ارامنه از سراسر جهان در آن شرکت می‌کنند.
این کلیسا با سنگ‌های سیاه و سفید ساخته شده و دو گنبد دارد. در اطراف آن ۴۴ باب دیر و ۴۷ اتاق وجود دارد. قره کلیسا به‌دلیل آسیب‌های تاریخی و بلایای طبیعی بارها بازسازی شده است. کلیساهای سن استپانوس و زور زور نیز از جاذبه‌های نزدیک آن هستند.
دریاچه ارومیه
دریاچه ارومیه، از جاهای طبیعی مهم و بزرگ جهان است که به عنوان ششمین دریاچه آب شور جهان شناخته می‌شود. این دریاچه بزرگ‌ترین دریاچه آب شور خاورمیانه و بزرگ‌ترین دریاچه ایران است. آب دریاچه ارومیه از حدود ۶۰ رودخانه اصلی و فرعی، از جمله زرینه‌رود، باراندوز، شهرچای، نازلو سیمینه‌رود و گادر تأمین می‌شود. این دریاچه از بارش‌های برف و باران نیز بهره می‌برد و دارای آب بسیار شوری است که باعث شده تا بیشتر آب وارد شده به سرعت تبخیر کند.
دریاچه ارومیه به عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره دنیا توسط یونسکو تأیید شده است. این دریاچه محیط زیستی منحصربه‌فرد برای انواع متفاوتی از پرندگان و حیوانات است، از جمله فلامینگو، پلیکان و اردک.
دریاچه ارومیه دارای سواحل زیبای ماسه‌ای، صخره‌ای و لجنی است و حاوی حدود ۱۰۲ جزیره است، که جزیره شاهی به عنوان بزرگ‌ترین جزیره مسکونی آن شناخته می‌شود. این جزایر به دلیل دوری از دسترس مردم، دارای اکوسیستم‌های بسیار غنی هستند و محل زندگی بسیاری از گونه‌های مهاجر و بومی می‌باشند.
متأسفانه، دریاچه ارومیه به علت خشکسالی‌ها، استفاده افراطی از منابع آب، و عوامل انسانی، تحت فشار زیادی قرار دارد که به شدت تأثیرگذار بر زیستگاه‌های آن بوده است. اما اقداماتی که برای حفظ و احیای این دریاچه انجام شده، به وضعیت آن کمک کرده و بهبود قابل توجهی را به همراه آورده است.
تاریخچه این دریاچه نشان می‌دهد که در طول دوره‌های مختلف تاریخی ایران، مورد حفاظت و مدیریت قرار گرفته است و به عنوان محوری برای تجارت و کشتیرانی خدمت کرده است. از دوران قاجار تا دوران پهلوی، نیروهای کشتیرانی فرانسوی و دیگر کشورها برای بهره‌برداری از منابع آبی و تجارت در این دریاچه فعالیت داشته‌اند.
اما مسائل محیط‌زیستی و تغییرات آب و هوایی اخیر، منجر به کاهش نوسانات سطح آب در دریاچه شده است. در سال‌های اخیر، به‌طور ویژه از دهه ۸۰ شروع به کاهش آب دریاچه شده. این وضعیت به عواملی مانند خشکسالی‌های مکرر، استفاده غیرمتعادل از منابع آب و افزایش تبخیر برمی‌گردد.
با این حال، تلاش‌های متعددی برای حفظ و احیای این دریاچه صورت گرفته است، از جمله پروژه‌هایی برای کنترل آبیاری مزارع، حفاظت از جزایر و محیط‌زیست‌های مرتبط و استفاده از تکنولوژی‌های نوین برای مدیریت بهتر آب‌های دریاچه. این تلاش‌ها نشان می‌دهد که علاقه و توجه به حفظ این منطقه حیاتی برای بقای زیستگاه‌های محیط‌زیستی و جوامع بومی است.
از آنجا که دریاچه ارومیه مهم‌ترین منبع آب شیرین در این منطقه است، مدیریت موثر منابع آبی و حفظ تعادل زیستی آن امری ضروری و حیاتی برای آینده این منطقه و جوامع محلی می‌باشد.
دریاچه ارومیه دارای بیش از ۱۰۲ جزیره مختلف است که جزایر کبودان، اشک و شاهی معروف‌ترین آن‌ها هستند. این دریاچه محل زندگی بیش از ۱۲۵ گونه پرنده و حیوانات دیگر مانند قوچ و میش ارمنی می‌باشد، همچنین گیاهان شورپسند و گونه‌هایی مانند آرتمیا در آن یافت می‌شوند.
دریاچه مارمیشو
فاصله آن تا شهر ارومیه حدود ۴۵ کیلومتر می باشد. دریاچه مارمیشو محل زیستگاه بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری است و با طبیعت خاص و جذابش مخاطبان زیادی را جذب می‌کند، به خصوص به‌خاطر مناظر کوهستانی و زیبایی‌های طبیعی که ارائه می‌دهد.
این دریاچه در کنار کوهستان‌های زیبا و در وسط پوشش گیاهی غنی قرار دارد. اطراف دریاچه، می‌توانید چادرهای عشایر و ایلات را ببینید که جزو جذابیت‌های منطقه محسوب می‌شوند. همچنین، در نزدیکی دریاچه، آبشاری زیبا به نام آبشار مارمیشو وجود دارد که در فصول پرباران و با صدای آبشار، جذابیت خاصی دارد. بهترین زمان برای بازدید از این منطقه، بهار و تابستان است زیرا در زمستان دریاچه یخ می زند.
کلیسای ننه‌مریم
کلیسای ننه‌مریم یا کلیسای حضرت مریم به عنوان یکی از جاهای دیدنی آذربایجان غربی شناخته می‌شود. ساختمان این کلیسا بسیار ساده است و از دیگر کلیساها با شکل و طراحی متفاوت است، که این سادگی ممکن است باعث افزایش حس معنویت و ارامش در بازدیدکنندگان شود. در داخل کلیسا، تابلوهای نقاشی و کوبلن‌دوزی از حضرت عیسی، حضرت مریم و حواریون وجود دارد.
کلیسای ننه‌مریم در شهر ارومیه، با معماری بسیار خاص و دارای ویژگی‌های منحصر به فردی که به تاریخ و فرهنگ آشوریان بازمی‌گردد، طراحی شده است. این کلیسا به سبک معماری دوره ساسانیان با سبک‌های پارتی ترکیب شده است که در بنای آتشکده‌های ساسانی مشاهده می‌شود. سازندگان این بنا از تزیینات و زیباسازی‌های معمول در کلیساها اجتناب کرده‌اند، به‌طوری که داخل کلیسا به سادگی و کم‌آراستگی آشوری طراحی شده است.
کلیسای ننه‌مریم دارای دو بخش اصلی است: بخش اول شامل ورودی، سالن نماز، محراب و اتاق‌های پیرامونی آن است. بخش دوم شامل یک سالن دیگر است که به موازات سالن اصلی قرار دارد. این کلیسا از سقف کوتاهی برخوردار است که ورود به آن نیاز به خم شدن سر دارد. جزئیاتی مانند یک نیمکت کوچک برای سالمندان در انتهای سالن اصلی، وجود دارد، اما هیچ صندلی دیگری در داخل کلیسا قرار ندارد. علاوه بر این، مکان‌هایی مانند اعتراف یا وعظ کشیش در این کلیسا مشاهده نمی‌شود.
محراب کلیسا دارای یک اتاقک گنبدی است که فقط کشیشان مجاز به ورود به آن هستند. در این اتاقک، تصاویر مسیح به‌صورت نقاشی، کوبلن‌دوزی و منبت‌کاری قرار دارند. در طرف راست محراب، یک راهرو وجود دارد که به محل‌های مختلفی نظیر محل غسل تعمید و محل روشن‌کردن شمع منتهی می‌شود.
دریاچه دالامپر
فاصله این دریاچه تا ارومیه حدود ۴۵ کیلومتر و تا اشنویه حدود ۳۵ کیلومتر است. این دریاچه در مرز بین ایران، عراق و ترکیه قرار دارد و یکی از مقاصد طبیعت‌گردی محبوب در طبیعت آذربایجان غربی به شمار می‌رود.
دریاچه دالامپر و اطراف آن مناطقی زیبا و دیدنی را در خود جای داده است. آبشار سوله دوکل، که در حدود ۱۰ کیلومتری کوه دالامپر قرار دارد، از جمله جاهایی است که به واسطهٔ زیبایی صخره‌های خود، مقصدی محبوب برای گردشگران است. همچنین، روستای کچله در دامنه کوه دالامپر و کوه دالامپر با ارتفاع ۳,۵۰۰ متر، شامل یخچال‌های طبیعی و آبشارهایی نظیر سوله دوکل است که زیبایی و جذابیت خاص خود را دارد.
غار سهولان
غار آبی سهولان، یک جاذبهٔ طبیعی در طبیعت آذربایجان غربی است. این غار در فاصلهٔ 43 کیلومتری جنوب شرقی مهاباد، در مسیر مهاباد-بوکان واقع شده است.
با عمق 30 متری زمین، این غار دارای دو ورودی با پله‌هایی به ارتفاع 178 و 107 پله است. بخش‌های آبی و خشکی این غار، هر کدام با جذابیت خاص خودشان، مکانی بسیار مناسب برای غارپیمایی هستند. در داخل غار، سه حوضچه یا دریاچه وجود دارد که امکان سوار شدن بر روی قایق و تجربهٔ عبور از آن‌ها را فراهم می‌سازد. این حوضچه‌ها عمقی میان 15 تا 31 متر دارند و دارای تنوع زیادی از شکل‌های آهکی زیبا می‌باشند، که از جمله آن‌ها عروس دریایی، هشت پا، مار ماهی، لاک‌پشت، حیوانات دریایی، پای فیل، شیر و خوشه انگور می‌باشند.
ساکنان غار سهولان شامل موجودات زنده‌ای مانند زالو، مارگوس (لجن خوار)، خفاش‌ها و موجودات ریز و کوچک دیگرهستند که به طور معمول در محیط‌های زیرزمینی زندگی می‌کنند.
روستای بند
روستای بند، در فاصله پنج کیلومتری شمال ارومیه واقع شده است. این روستا به دلیل طبیعت زیبا و مناظر دیدنی خود، یکی از مقاصد گردشگری معروف ارومیه محسوب می‌شود. این روستا با ساختمان‌های سنتی خود که از سنگ، چوب، خشت و آجر ساخته شده‌اند، قدمتی بیش از سه قرن دارد.
جاذبه‌های دیدنی در روستای بند شامل تفرجگاه‌های حاشیه رودخانه شهرچای، باغات اطراف روستا، مناظر کوهستانی، تفرجگاه زمستانی بند، دریاچه پشت سد شهرچای که امکان ورزش‌های آبی را فراهم می‌کند، تفرجگاه اطراف سد شهرچای و مسجد قدیمی روستا می‌باشد.
چشمه کانی گراوان
چشمه کانی گراوان یکی از جاذبه‌های طبیعی در طبیعت آذربایجان غربی است که در فاصله حدود ۱۲ کیلومتری شهرستان سردشت قرار دارد. آب این چشمه به دلیل املاح زیاد، غیرقابل‌شرب است، اما خواص درمانی دارد و به دلیل این خواص، گردشگران بسیاری برای درمان بیماری‌های پوستی و عضلانی به این منطقه می‌آیند.
آبشار شلماش
آبشار شلماش در نزدیکی شهر سردشت قرار دارد و ارتفاع آن حدود 200 متر می باشد.
مسیر آبشار از آسفالت بوده و از چشم‌اندازهای زیبای جنگل‌های بلوط، چنار، انار و گردو بهره مند است. بهترین زمان برای بازدید از آبشار شلماش از اواخر بهار تا اوایل پاییز است، زیرا در این دوره‌ها آبشار پرآب و خروشان است و منظره‌ی آن به ویژه جذاب است.
جمع بندی جاهای دیدنی آذربایجان غربی
در این مقاله در مورد 10 تا از مهم ترین جاهای دیدنی آذربایجان غربی سخن گفته شد. امیدواریم که این مقاله برایتان مفید بوده باشد.
